چند سالی است که رقابتی تحت عنوان Fly Your idea با مشارکت سازمان یونسکو و شرکت ایرباس برگزار می شود که در آن طرح هایی توسط مهندسان هوا و فضا برای بهتر شدن آینده صنعت هواپیماسازی مطرح می شود. در ادامه چند مورد از این طراح ها را بیان خواهیم کرد.
تصور کنید که روزی هواپیماهایی ساخته شوند که نیروی آن ها توسط چند باتری، کود گاوی و یا گرمای بدن انسان تأمین خواهد شد و یا حتی هواپیماهایی ساخته خواهند شد که به لطف برخورداری از موتورهایی با قابلیت تغییر شکل، هیچ نوع آلودگی صوتی تولید نمی کنند.
حتی می توان تصور کرد که در آینده نوارهای غلطک مانندی که در فرودگاه ها برای جابه جایی چمدان های مسافرین مورد استفاده قرار می گیرند، حذف شوند و بارهای مسافرین مانند توپ هایی که در هوا معلق هستند، به دست مسافرین برسند.
شاید این ایده ها و طرح ها کمی تخیلی به نظر برسند؛ اما این طرح ها، طرح هایی هستند که توسط دانشجویان رشته مهندسی هوا و فضا و به دستور شرکت ایرباس ارائه شده اند. این دانشجویان در رقابتی تحت عنوان Fly Your Idea که با مشارکت و پشتیبانی مالی سازمان یونسکو و برای چندمین بار برگزار می شود، با یکدیگر رقابت می کنند. دِیل کینگ، سرپرست بخش تحقیق و فناوری شرکت ایرباس به بیان این مطلب پرداخت که هدف این رقابت ها، درگیر کردن مهندسان آینده و همچنین برانگیختن ذهن آن ها برای ارائه طرح هایی است که کاملا با محیط زیست سازگار باشند.
وی در ادامه افزود که هدف از برگزاری این رقابت ها، تشویق مهندسان آینده به تفکر در مورد ارائه ایده های اقتصادی تر و همچنین ایده های سازگار با محیط زیست برای ایجاد رابطه بهتر میان صنعت هواپیماسازی و محیط زیست است.
هدف اصلی برگزاری این رقابت ها، ارائه طرح ها و ایده های برای کاهش ۵۰ درصدی گاز دی اکسید کربن توسط هواپیماها تا سال ۲۰۵۰ است. همچنین طرح های زیادی وجود دارند که در صورت عملی شدن آن ها، میزان تولید گاز دی اکسید توسط هواپیماهایی که در آینده ساخته خواهند شد، به صفر خواهد رسید.
یکی از فینالیست های این رقابت به نام لوک اسپیتری، اذعان کرد که در صورتی که در هواپیماها به جای سوخت جت از گاز طبیعی مایع استفاده شود، میزان تولید گاز دی اکسید کربن توسط آن ها تا ۲۰ درصد کاهش پیدا می کند.
آقای اسپیتری در این رقابت سرپرستی یک گروه تحقیقاتی از موسسه فناوری سلطنتی ملبورن را بر عهده دارد. وی طرح محفظه هایی با طراحی فوق العاده جالب را ارائه کرده است که بر روی بال های هواپیما نصب می شوند و سوخت پایداری را که ترکیبی از بیومتان (یک محصول جانبی که از ضایعات کامپوزیت طبیعی به دست می آید) و گاز مایع طبیعی است و جایگزینی برای سوخت جت است، به مخزن سوخت هواپیما منتقل می کند. وی مدعی است که این ترکیب جدید می تواند میزان تولید گاز دی اکسید کربن را تا ۹۷ درصد کاهش دهد.
سرپرست یک گروه تحقیقاتی دیگر حاضر در این رقابت از دانشگاه پوترای مالزی، دست به ابتکار جالبی زده است و طرحی را ارائه کرده بود که در آن روشی برای تبدیل گرمای بدن مسافران به انرژی برق مطرح شده است. این کار باعث می شود در مصرف انرژی به میزان زیادی صرفه جویی شود.
در این طرح صندلی مسافران توسط پرده ای که با پارچه حرارتی تهیه شده است، پوشانده می شوند و این پرده ها قادر خواهند بود دمای بدن هر انسان را به ۱۰۰ نانووات برق تبدیل کنند. البته لازم به ذکر است ۱۰۰ نانووات برق، میزان بسیار کمی است و در یک حدود یک میلیونیوم برقی است که یک گوشی آیفون در حالت استندبای به آن نیاز دارد. البته به گفته فرد ارائه دهنده این طرح، این میزان در طرح اصلی افزایش پیدا خواهد کرد.
وی افزود که این میزان برق، برق بسیار کمی است؛ اما به یاد داشته باشید که این برق از ۵۵۰ صندلی در طی ۱۰ ساعت پرواز جمع آوری می شود و یک هواپیما در طول عمر مفید خود، چند صد پرواز دارد؛ بنابراین تولید همین میزان کم برق در طول زمان باعث صرفه جویی زیادی در مصرف انرژی می شود.
آقای کینگ معتقد است که این فناوری برای عملی شدن هنوز به تکامل کافی نرسیده است؛ اما این فناوری توجه او را به خود جلب کرده است و امیدوار است در آینده پیشرفت قابل توجهی داشته باشد.
مشکلاتی که در حال حاضر در رابطه با این تجهیزات وجود دارد این است که این تجهیزات باعث افزایش وزن هواپیما می شوند و افزایش وزن هم منجر به افزایش سوخت می شود؛ البته امیدواریم در آینده راه حل هایی برای این مشکل نیز ارائه شود.
برتنارد ریکارد، موسس شرکت Solar Impulse که هواپیمای خورشیدی ساخت این شرکت در حال حاضر در حال درنوردیدن کشور آمریکا است، معتقد است که ایده های دور از ذهن، باعث الهام بخشیدن به مهندسان می شوند.
وی اذعان کرد که در صنعت هوانوردی، افراد پیشتاز با ایده های جدید، جایگاه ویژه ای دارد؛ زیرا صنعت هوایی جایگاه کنونی خود را مدیون وجود چنین افرادی است. وی افزود شاید برخی از افراد معتقد باشند که چنین ایده هایی شدنی نیست. شاید در زمان حال این چنین باشد؛ اما آینده را نمی توان پیش بینی کرد. زمانی که برادران رایت در سال ۱۹۰۳ نخستین پرواز را تجربه کردند و لیندبرگ در سال ۱۹۲۷ در یک پرواز بدون توقف سراسر اقیانوس اطلس را درنوردید، هیچ کس تصور نمی کرد که روزی هواپیمایی ساخته شده است که ۳۰۰ مسافر را در همین مسیر جابه جا خواهد کرد.
متخصصان زیادی به این رقابت علاقه نشان داده اند، آقای ریچارد برانسون که یکی از حامیان مالی این رقابت است. طرحی را ارائه کرده است که در آن استفاده از انرژی خورشیدی برای کشیده شدن هواپیما بر روی باند مطرح شده است. این کار می تواند باعث صرفه جویی دو تن سوخت در هر پرواز شود.
