پلاکو تراپی روشی است که معمولاً برای درمان ملانومای چشمی استفاده می کنند. بیشتر ملانوماهای کوروییدال می توانند با پرتو درمانی موضعی خاص که پلاکوتراپی یا براکی تراپی نامیده می شود از بین بروند.
پلاکو تراپی برای ملانوماهای سایز کوچک و متوسط مورد استفاده قرار می گیرد. در درمان تومور های متوسط پلاکو تراپی به اندازه تخلیه چشم در جلوگیری از گسترش تومور به سایر اعضا مؤثر است. بعد از پلاکو تراپی، سلول های ملانوما قادر به تکثیر یا رشد نیستند و تومور به تدریج به صورت زخمی برآمده، غیر فعال، کوچک و منقبض می شود. درمان ملانوماهای خیلی بزرگ (قطر بزرگ تر از 16mm و ارتفاع بیشتر از 10mm) با پلاکو تراپی موفقیت آمیز نمی باشد. گاهی اوقات ممکن است پلاکو تراپی باعث آسیب به بافت های حساس چشمی شود و خطر از دست دادن بینایی را به دنبال داشته باشد.
روش استفاده
در این روش از پلاک چشمی استفاده می شود. پلاک وسیله ای بشقابی شکل است که منبع رادیواکتیو دارد. پلاک از یک کاور طلایی کوچک یا حفاظ با قرص های رادیو اکتیو تشکیل شده است. کاور طلایی مانع می شود پرتو از اطراف بافت چشم (حدقه) یا مغز فرار کند و آن را تحت تأثیر قرار دهد. پلاک به دیواره چشم (صلبیه) زیر پایه ی تومور وصل می شود. قرص های رادیو اکتیو درون پلاک مستقیما روی تومور عمل می کنند و آن را از بین می برند. وقتی تومور پرتو کافی دریافت کرده باشد و تخریب شده باشد، پلاک با عمل جراحی برداشته می شود. معمولاً چهار روز طول می کشد.
محل قرار گیری پلاک
پلاک چشمی به دیواره ی چشم، زیر تومورِ درونِ چشم دوخته می شود. پلاک برای چند روز در آن مکان گذاشته می شود. چراغ های دیود کوچک برای بهبود و تعیین موقعیت پلاک زیر تومورهای چشمی متصل شوند و امکان عکس برداری مستندات موقعیت پلاک را می دهند.
منبع اشعه استفاده شده در پلاکو درمانی به شکل دانه های رادیو اکتیو کوچک به اندازه برنج ساخته می شوند. این دانه ها درون حاملی کاسه ای شکل از جنس استیل یا طلا به نام پلاک متصل می شوند. پلاک چشمی بالای ضایعه ی چشم قرار می گیرد و وظیفه رساندن پرتو به تومور را دارند. طلای پشتِ پلاک بیشتر پرتو را به جلوی تومور هدایت می کند.
پارامترهای انتخاب پلاک
پارامترهای مربوط به تومور که لازم است در انتخاب و یا طراحی پلاک چشمی در نظر گرفته شود، عبارتند از قطر پایه ی تومور، ضخامت تومور، شکل هندسی تومور و موقعیت تومور. انتخاب قطر دهانه ی پلاک نیز با توجه به قطر پایه ی تومور انجام می گیرد.